Alessia, wat is intuïtief eten in een notendop?
In de jaren ’90 hadden twee Amerikaanse diëtisten door dat de mensen die ze op dieet stuurden alsnog bijkwam. Uit hun onderzoek bleek in 1995 dat diëten inderdaad niet werken op de lange termijn. En daarom hebben ze stap per stap het concept ‘intuïtief eten’ ontwikkeld, gebaseerd op 10 principes.
1. Weg van de dieetmentaliteit
Allereerst ga je eerst afscheid nemen van je dieetmentaliteit. Je leert om strikte dieetregels los te laten. Of overtuigingen als ‘koolhydraten zijn slecht’ of ‘na 20 uur ’s avonds mag je niets meer eten’. De typische uitspraken die eigenlijk meer kwaad dan goed doen. Dat is niet gemakkelijk, zeker als je daar al jarenlang van overtuigd bent.
2. De signalen van je lichaam herkennen
Daarna leer je stap per stap opnieuw luisteren naar je lichaam. Wanneer heb je een beetje honger? En wanneer veel? Hoe voelt dat precies? En hoe voelt mijn verzadigingsgevoel? Luisteren naar de signalen van ons lichaam zijn we eigenlijk verleerd. Onze maatschappij speelt daarin een grote rol: we leven in een samenleving waarin emoties taboe zijn, waardoor eten, en dan meer bepaald emo-eten, een copingmechanisme is geworden. Ook beweging is een belangrijk onderdeel binnen intuïtief eten: je wil weer sporten omdat je het leuk vindt, niet omdat je wil afvallen, want dat hou je niet vol.
3. Eer je gezondheid
De laatste stap is ‘eer je gezondheid’. Pas dan kijken we naar wat gezonde voeding is, hoe je je lichaam voedt en hoe je vanuit dat gezondheidsperspectief keuzes maakt waarvan je lichaam geniet. Het is dus niet zo dat wij aanraden om alleen maar datgene te eten waarin je zin hebt, maar wél datgene waardoor je je goed voelt en voor je lichaam zorgt. Waarom dat pas in de laatste stap aan bod komt? Omdat je het niet als regel wil zien, maar als aanbeveling. Eerst moet de mindset goed zitten vóór je weer naar de wetenschap gaat.
Mensen vallen wel af door te diëten. Waaruit blijkt dat ze toch niet werken?
1. Mentaal
Een dieet werkt op de korte termijn, maar heeft op de lange termijn het tegenovergestelde effect, blijkt uit elk grootschalig onderzoek. In het begin zal je afvallen, maar na een tijd wordt het moeilijker, word je het beu en verlang je naar die voedingsmiddelen die je niet mag eten. Mentaal is het vrijwel onhoudbaar om dat vol te houden.
2. Biologie
Bovendien houden er heel wat biologische processen in ons lichaam ons tegen om verder af te vallen. Ons lichaam ziet afvallen als een gevaar, het weet niet dat we bewust willen afvallen en wil ons net beschermen tegen uithongering. Daarom schakelt het over op energiebesparingsmodus om in leven te blijven, waardoor afvallen nog moeilijker wordt. Op de duur ontstaat er zelfs een bepaald neuropeptide in je brein dat je écht doet hunkeren naar koolhydraten, omdat dat de voornaamste energiebron van ons lichaam is.
3. Setpoint-gewicht
Bovendien hebben we allemaal een setpoint-gewicht: het gewicht waarbij ons lichaam zich het best voelt en het best functioneert. Dat wordt voornamelijk door onze genen bepaald, maar ook tal van andere factoren zoals onze omgeving, medicatie, dieetverleden en je mentale gezondheid spelen daarbij een rol. Ertegen vechten heeft dus weinig zin.
Hoe heb jij je weg als traditioneel geschoolde diëtiste naar intuïtief eten gevonden?
De traditionele manier van begeleiden voelde nooit goed voor me. Ik merkte dat mijn klanten louter kwamen om op de weegschaal te staan. Ze wilden horen of ze al dan niet goed bezig waren en hoe ze nog meer konden afvallen.
Toen ik besefte dat deze manier voor mij niet werkte, schoot ik in paniek. En toen intuïtief eten ontdekte via sociale media was ik in eerste instantie sceptisch. Tot ik me er meer in verdiepte en boeken zoals ‘Intuitive Eating’ las en ik plots besefte hoe hard ik zelf in die dieetmentaliteit zat. Ik jojode en sprong zelf van dieet naar dieet. Ik moest dus eerst zélf het hele proces door. En toen wist ik: iedereen heeft dit nodig.
Je gaf in de Commissie waarin je zetelt ook een lezing over obesitas. Hoe kijk je vanuit intuïtief eten daarnaar?
Overgewicht en obesitas worden in onze maatschappij als ongezond bestempeld, maar men kijkt niet verder dan dat. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat er tal van factoren belangrijker zijn voor je gezondheid dan je gewicht: je levensstijl, je cardiovasculaire fitheid en ja, zelfs je sociale contacten hebben meer invloed op je gezondheid!
Gezondheid is zoveel meer dan dat fysieke en meetbare. Hoe gelukkig iemand is in zijn of haar sociale netwerk, hoe nuttig iemand zich voelt in de maatschappij: dát is wat gezondheid is. En die factoren worden quasi altijd uit de traditionele vergelijking gehaald.
Daarom is gewichtsneutraal werken binnen intuïtief eten zo belangrijk: focussen op gewicht alleen heeft weinig zin en vaak zelfs het tegenovergestelde effect. Terwijl we onze levensstijl wel in bepaalde mate bewust kunnen controleren. Als je werkt aan je levensstijl, win je sowieso aan gezondheid, of je nu gewicht verliest of niet. En dat inzicht mag ook in de gezondheidszorg nog meer ingang vinden: gewichtsverlies is niet per se de oplossing. Het kan een gevolg zijn, maar niet de focus.
Wat vond je van je eerste sessies en wat gaf voor jou de doorslag om hier te sporten?
Een woord: veiligheid. Ik was nog nooit in de fitness geweest en had nog nooit aan krachttraining gedaan. Ik zag mezelf ook niet als een sterke persoon. Maar vanaf de eerste minuut deden Hellen en Katrien me veilig voelen.
Tijdens de eerste beweegsessie met Katrien leerde ik mijn lichaam plots veel beter kennen. Je wees me op hoe mijn lichaam in elkaar zit en waarom oefeningen er bij mij anders uitzien dan bij iemand anders. Ik denk nu niet meer dat ik iets fout doe of vergelijk me niet meer met anderen omdat ik nu begrijp hoe mijn lichaam en mijn lange benen werken.
Ook de foodcoaching met Hellen heeft onverwacht mijn leven veranderd. Ik gunde mezelf bijvoorbeeld heel weinig pauzes. Ik stopte nooit met werken tot ik ’s avonds honger had. Dankzij Hellen sprak ik met mezelf een tijdstip af tot wanneer ik zou werken en plande ik wat ik daarna zou gaan doen. Nu heb ik niet alleen veel meer rust en vrije tijd, ik werk ook productiever en efficiënter, zonder dat ik minder werk.
Dankzij jullie ben ik sterker geworden en dat merk ik in mijn dagelijks leven. Dat geeft me meer zelfvertrouwen. Jullie laten me ook écht aan zelfzorg doen. Zonder mijn afspraak bij jullie zou ik thuis niet bewegen. Mijn sportsessie is het lichtpuntje in mijn dag waar ik naar uitkijk.
Jij was heel zenuwachtig over krachttraining. Wat zou je zeggen aan mensen die die hoge drempel ook beangstigend vinden?
Misschien denk je zoals ik toen dat krachttraining niets voor jou is. Ga er niet van uit zonder het te proberen. Je hebt niets te verliezen. Wil je niet in je eentje? Kom een keertje met mij mee of met iemand anders die al bij BIBI sport. En besef dat het normaal is dat je zenuwachtig bent. Dat hoort erbij. Maar zodra je over de drempel stapt, voel je: dat is nergens voor nodig.
Wil je weten op welk gebied er voor jou de meeste gezondheidsvoordelen zijn weggelegd? Vul onze gratis Fit-Up Check in. Deze vragenlijst geeft je een score voor verschillende thema’s. Het thema met de laagste score is dat gebied in jouw leven waar jij de grootste gezondheidswinst kunt behalen.
